Công bằng mà nói, trình độ của bóng đá Việt Nam vẫn hơn bóng đá Campuchia. So về mặt con người, bóng đá Việt Nam vẫn có nhiều cầu thủ có chất lượng cao hơn họ. Nhưng cũng nói một cách công bằng, chưa bao giờ các đội tuyển Việt Nam đối đầu với Campuchia mang theo nỗi lo về thất bại lớn như lúc này.
Bóng đá Campuchia rõ ràng là có tiến bộ vài năm trở lại đây. Đội bóng xứ Chùa Tháp có những bước thăng tiến không ngừng tại AFF Cup 2016 và tại vòng loại U23 châu Á, cũng như tại vòng loại Asian Cup 2019 diễn ra trong năm nay.
Thế nhưng, nỗi lo về việc mất điểm trước Campuchia không chỉ đến từ chuyện đối phương tiến bộ, mà còn đến từ chuyện bóng đá Việt Nam, các đội tuyển Việt Nam hiện cũng chưa thể trả lời chính xác trình độ của chúng ta so với mặt bằng bóng đá khu vực?
Chúng tôi từng phân tích, trong vòng 10 năm qua, tính ở các kỳ SEA Games, bóng đá Việt Nam đã chính thức đứng dưới 4 nền bóng đá gồm Thái Lan, Malaysia, Indonesia và Myanmar.
Còn ở AFF Cup, nếu như đội tuyển Việt Nam không quay lại với trận chung kết thêm lần nào nữa, tính từ sau AFF Cup 2008, thì Malaysia có 1 lần vô địch (2010), 1 lần vào chung kết (2014).
Singapore có 1 lần vô địch (2014), Indonesia 2 lần vào chung kết (2010, 2016). Riêng Thái Lan có 2 lần vô địch (2014, 2016) và 1 lần vào chung kết (2012).
Có nghĩa là, tính ở mặt bằng các đội tuyển quốc gia, bóng đá Việt Nam cũng kém ít nhất 4 nền bóng đá tại Đông Nam Á, gồm Thái Lan, Malaysia, Singapore và Indonesia.
Đấy không phải là sự hơn – kém ở một trận đấu, một giải đấu đơn lẻ, mà là dấu hiệu giẫm chân tại chỗ vòng 8 – 10 năm, khoảng thời gian đủ để chứng kiến 2 thế hệ cầu thủ khác nhau trưởng thành.
Chúng ta không thể nói chúng ta tiến lên một khi bóng đá Việt Nam liên tục kém về mặt thành tích so với nhóm đầu, đồng thời càng lúc càng bị thu hẹp khoảng cách bởi nhóm sau ở khu vực Đông Nam Á.
Bóng đá Việt Nam khó tạo được một nền tảng vững chắc một khi vẫn cứ tồn tại hiện trạng: Nền bóng đá có giải quốc nội với số lượng đội hạng trên (V-League) nhiều gấp đôi so với số lượng đội hạng dưới (giải hạng Nhất) – thực tế ngược hoàn toàn với mọi nền bóng đá tiến bộ trên thế giới.
Bóng đá Việt Nam không thể tiến bộ và khó sản sinh ra những cầu thủ có chất lượng cao, giàu bản lĩnh một khi giải quốc nội thiếu tính cạnh tranh như bây giờ (14 đội đá V-League, chỉ 1 đội rớt hạng, tỷ lệ rớt hạng chỉ là 7%/đội),
lại xuất hiện tình trạng một ông chủ nhiều đội bóng, khiến cho tính sòng phẳng và số lượng trận đấu có tính ganh đua thực sự giảm nghiêm trọng.
Một nền bóng đá khoẻ khoắn là nền bóng đá có đội tuyển mạnh và có giải quốc nội ổn định, bền vững, vì đội tuyển quốc gia là bộ mặt, còn giải quốc nội là phần chân đế của nền bóng đá đấy.
Trong khi đó, bóng đá Việt Nam hiện thiếu cả 2 yếu tố quan trọng kể trên, khiến cho chúng ta càng lúc càng thụt lùi về mặt thành tích so với mặt bằng khu vực, không phải chỉ trong ngày một – ngày hai, mà đang có dấu hiệu chậm dần đều suốt chục năm nay.
Khiến cho chưa khi nào giống lúc này, ngay cả đá với đội bóng yếu lâu nay là Campuchia mà làng cầu cả nước lại phập phồng như vậy!